یک روز مانده به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، نگرانیها از آنچه که زمینهسازی برای تقلب به نفع تیم مشخصی گفته میشود، افزایش یافتهاند.
از این میان، بنیاد انتخابات شفاف افغانستان (تیفا) امروز (پنجشنبه، ۴میزان) در یک نشست خبری، یافتههایش را دربارۀ تخطیها در دوران پیکارهای انتخاباتی، عدم ارایۀ گزارش دربارۀ مصارف در پیکارهای انتخاباتی از سوی نامزدان و مداخلههای مسؤولان دولتی در انتخابات ارایه کرد.
نعیم ایوبزاده، رییس تیفا گفت که بربنیاد یافتههای آنان، به شماری از والیها دستور داده شده که برای تیم مشخصی در انتخابات کار کنند و حتا برای آنان گفته شدهاست که چه مقدار رأی را برای نامزد مشخص جمع کنند.
آقای ایوبزاده در این باره افزود: «در اکثریت ولایتها متأسفانه والیها برای شان هدایت داده شده که زمینهسازی کنند برای انتخابات و به نفع تیمهای مشخص کار کنند.... یک ولایت را میشود بگویم، ولایت دایکندی است؛ همین طور در ولایت دیگر هم هدایت داده شده که باید به نفع تیم مشخص کار صورت بگیرد. یکی از ولایتها، باز هم تأکید میکنم، ولایت پکتیا است. برایش [والی] هدایت داده شده .... که باید ۳۵۰هزار رأی بدست بیاید و به والی از تکت مشخص پیام داده شده که باید ۳۵۰ هزار رأی جمع کند.»
موضوع دیگری که تیفا از آن نگران است، اختصاص بیشتر محلهای رأیدهی در مناطقی که میزان رأی کمتری دارند، میباشد: «در پل علم در لیسۀ عمر فاروق در انتخابات پارلمانی ۱۳۹۷ در ۱۳محل رأیدهی به تعداد ۱۱۸۱رأی استفاده شده، اما در این دور در انتخابات ریاستجمهوری به ۳۷ محل افزایش داده شدهاست و تعداد رآی که در نظر گرفته شده ۱۳۶۰۰ برگه اختصاص داده شده به مرکز لیسه عمر فاروق.»
با این همه، قرار است انتخابات ریاستجمهوری، به روز شنبه (شش میزان) برگزار شود. پیکارهای انتخاباتی نامزدان شب گذشته پایان یافتند.
پیکارهای انتخاباتی نامزدان، برای در حدود دو ماه (شش اسد – سوم میزان) ادامه داشتند و نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، در این مدت برنامههای شان را با مردم شریک ساختند.
اما شماری از شهروندان کشور، میگویند که نامزدان برنامههای درستی ندارند و نیز شماری از این نامزدان، از امکانات دولتی سو استفاده کردهاند.
نظر محمد، باشندۀ کابل گفت: «کشور فعلأ در وضعیت نیست که مردم قناعت کند. اینها [نامزدان] تمام شان شعار میدهند.»
بربنیاد آمارها، نامزدان انتخابات ریاستجمهوری، در مدت دوماه، در حدود ۱۲۰ گردهمایی را در کابل و ۲۷ولایت دیگر برگزار کردند.
یوسف رشید، رییس اجرایی نهاد فیفا میگوید که شماری از نامزدان درپیکارهای انتخاباتی شان خلاف قانون عمل کردهاند: «از کودکان برای حضور در پیکارهای انتخاباتی استفاده شد، مقامهای حکومتی نیز در برخی از گردهماییهای نامزدان انتخاباتی شرکت داشتند.»
در همین حال، کمیسیون شکایتهای انتخاباتی میگوید که بیش از صد شکایت از نامزدان انتخابات در این نهاد ثبت شدهاند.
یونس ظغرا، کمیشنر کمیسیون شکایتهای انتخاباتی اظهار داشت: «۱۰۴شکایت در دفتر مرکزی و دفترهای ولایتی مان ثبت شده.»
کمیسیون رسیدهگی به شکایتهای انتخاباتی، بیشتر از هشتاد تن را به علت پیکارهای خلاف قانون به نامزدان جریمه و یا از حق رأی محروم کردهاست.